Jongere cursisten vinden het vaak leuk om wat scheldwoorden te leren in het Nederlands. Natuurlijk, ze wonen en studeren hier, horen die woorden om zich heen en willen er het fijne van weten: wat zeg je, wanneer, tegen wie? Maar af en toe zijn volwassenen ook geïnteresseerd. Nu ben ik geen voorstander van het gebruik van vloek- of scheldwoorden, maar soms …
Soms is het nodig. Bijvoorbeeld voor de tolken die ik lesgeef bij KTV. Als ze een gesprek moeten tolken waarin gescholden wordt, dan moeten zij dat kunnen omzetten naar hun eigen taal of naar het Nederlands. Vandaar de vraag van een nette dame uit de groep: ‘Kunnen we een keer aandacht besteden aan het gebruik van scheldwoorden?’ Ze had haar zoon al gevraagd haar elke dag een scheldwoord te leren, maar daar voelde hij zich toch erg ongemakkelijk bij. Dan maar in de les!
Ik had een passend liedje uitgekozen: de Beschaafde Tango van Robert Long. Deze tango is verre van beschaafd, dus ik vroeg mijn vriend of hij vond dat het kon, in de les. Nee, absoluut niet, was zijn reactie. Daarom legde ik de vraag ook nog maar aan een collega voor: ja hoor, dat kon prima!
Afijn, ik had wat scheldwoorden geïnventariseerd (sommigen wisten er verbazingwekkend veel, anderen hielden bedeesd hun mond) en daarna liet ik het nummer horen, met de songtekst erbij. De scheldwoorden die ze kenden, moesten ze onderstrepen. Ik wilde er niet té diep op ingaan, dus tot slot deelde ik alleen nog een overzicht uit met ook wat ‘bravere’ scheldwoorden (zoals luilak, zeurpiet en watje), en daarmee was de kous af.
Na de les bleek dat een van de cursisten het eigenlijk niet echt vond kunnen, schelden. Niet in de les, maar ook niet in de praktijk. Als tolk zegt hij liever dat de cliënt een ‘niet zo aardig woord’ had gebruikt. Toch is het de taak van een tolk om dat woord te vertalen, ook al zou je het zelf liever niet in de mond nemen.
Hopelijk zijn de cursisten met deze les weer iets dichter bij het halen van hun tolkexamen gekomen. En verder hoop ik dat ze de woorden niet vaak hoeven te gebruiken;-)
Mocht je het nog bonter willen maken, dan heb je misschien wat aan het ‘liefdesgedicht’ van Youp van ’t Hek. En heb je zelf nog tips of ideeën? Deel ze dan gerust hieronder.
Ik was van plan om met een positieve noot de vakantie in te gaan, dus eh … nou ja … een verdomd fijne zomer gewenst!
Beste Emily,
Toen mijn collega jou had gevraagd om extra tijd te besteden aan schelden, was ik benieuwd hoe je het gaat uitvissen? Ik had veel ideeën die in mij opkwamen, scenario’s, maar waar ik zeker van was is dat het gezellig zou worden! Zelf ken ik, volgens mij, genoeg scheldwoorden. Ik denk ook dat ik er genoeg kennis over heb. Als ik verontwaardigd ben kan ik het gebruiken wanneer ik het nodig heb, maar het bleek anders te zijn. Je kwam met een frappant liedje dat ik voor het eerst hoorde. Daar heb ik waanzinnig veel scheldwoorden gehoord! Wat mij opviel is dat het een bekend liedje is en dat het in openbare ruimtes afgespeeld werd! Dat klonk voor mij erg raar. Maar ja, vrijheid is blijheid! Daarnaast kwam je met een frappant lijstje die de optelsom van verschillende scheldwoorden aangaf. Alle niveaus van je boosheid die je kunt gebruiken stonden er op. Dus lees mee en geniet ervan, zou ik zeggen! Een woord van de lijst was,((spinaziekut ))!!!! Dat woordje heb ik nooit gehoord en wat me verbaasde is hoe jullie in godsnaam aan een combinatie ,van , het scheldwoord,,, Stel je voor dat het in mijn werk als tolk wordt gebruikt. Dit woord moet dan in het Arabisch vertaald worden en wat is dan de reactie van diegene die het hoort? Zeker zal hij mij glazig aankijken en besmuikt lachen in plaats van boos te reageren! Enfin, ik vind dat je veel bewerkstelligd hebt met je vernuftige aanpak en tot de volgende doorbraak!
Beste Fadil,
Bedankt voor je reactie! Ik zie dat je zo veel mogelijk woorden uit Nederlands naar perfectie hebt proberen te gebruiken:-) Zelf ben ik dat scheldwoord overigens ook nooit tegengekomen hoor; gelukkig maar.
Hartelijke groeten,
Emily
Volgens mij is er geen levende taal waarin niet wordt gevloekt of gescholden. Het hoort erbij. Dus een tolk moet het wel weten.
Maar, voor een tolk (zoals voor elke hulpverlener) zou ik zeggen ‘eigen veiligheid eerst’. Dus niet ‘kankerlul’ letterlijk vertalen als dat tegen Poetin gericht is. Het risico dat men the messenger shoot is immers niet denkbeeldig.
Superleuke blog geworden Emily!
Bedankt Leontine, leuk om te horen! En nog bedankt voor de tip van Youp van ’t Hek:-)
Goed dat je hier aandacht aan besteedt, Emily! Niet in de laatste plaats omdat kinderen van onze cursisten ook allerlei woorden oppikken waarvan je als opvoeder zou willen kunnen inschatten of ze acceptabel zijn. In ieder traject vanaf A2-niveau verzorg ik ook altijd een lesonderdeel over krachttermen. Leuke anecdote: ik inventariseerde eens welke woorden mijn cursisten al kenden. Het bleef een tijdje stil maar ik merkte aan 1 cursist dat hij eigenlijk wel wat input wilde geven. Hij twijfelde enorm en begon te hakkelen toen ik het aan hem vroeg. Met een flinke hap adem kwam het hoge woord eruit: “tjongejonge” ????
Haha, dat is netjes schelden zeg! En inderdaad, voor de opvoeding is het ook belangrijk om dit soort woorden te kennen.
Leuke blog, Emily! En heel herkenbaar. Zelf gebruikte ik ook wel eens Muggenlied van Jochem Meyer. Zeker in de zomermaanden als ze vrolijk om je oren zoemen..
Bedankt voor de tip, Dieuwertje. Hij zingt wel héél snel zeg!
Hoi Emily,
Er is ook een boek, van Syberthe Langedijk: Ander onderwerp (ondertitel: hét lesboek voor anderstaligen dat er nog niet was). ISBN: 978 – 90 – 833337-0-0 bij Uitgerverij Papyrus.
Het zou bruikbaar moeten zijn in lessen op alle taalniveaus. Ik heb het boek al in huis maar heb er nog geen blik op kunnen werpen. (“tjongejonge” ik moet het ook nog betalen ;-)).
Het lijkt me in ieder geval echt de moeite waard.
Groeten van Thérèse
Dag Thérèse, ik ken de titel inderdaad, maar heb geen ervaring met het boek. Bedankt voor het delen!